Merhabalar,
Bugün ilgimi çeken bir makale ile karşılaştım. Pablo Carlos Budassi isimli bir sanatçının bugüne kadar NASA tarafından çekilmiş, evrenin tüm fotoğraflarının bir araya getirilmesiyle çizmiş olduğu ilk evren haritası üzerine bir makale. Küçüklüğümden beri uzaya ve astronomiye ilgi duymamdan ötürü, sonsuz bilinmezliğin cazibesi ve keşfedilme arzusu hep ilgimi çekmiştir. Uzay ve astronomiyle ilgileniyorsanız bu makale sizin de ilginizi çekecektir. Keyifli okumalar sevgilim blog okurlarım.
"Günün birinde Evren’in uzak köşelerine turistik amaçlarla
gidebilmek mümkün hale gelirse yanımıza almamız gereken bir şey var: harita.
Pablo Carlos Budassi isminde bir sanatçı NASA teleskoplarının ve diğer uzay
araçlarının çekmiş olduğu fotoğrafları bir araya getirerek tüm Evren’i tek bir
görsele sığdırabilmeyi başardı.
Budassi’nin oluşturmuş olduğu Evren haritası alışageldiğimiz Dünya
haritalarından oldukça farklı. Öyle de olması gerekiyor çünkü tek kelimeyle
‘Evren’ deyip geçtiğimiz devasa hacmin içerisinde 400 milyardan fazla galaksi
ve 300 sextilyon (3 × 1023) kadar yıldız
olduğu tahmin ediliyor. Böylesine muazzam bir büyüklüğün haritasını çizebilmek
için farklı bir harita tekniği kullanmak kaçınılmaz. Budassi’de Evren
haritasını logaritmik harita tekniğini kullanarak oluşturmuş.
Bilindiği gibi her harita belli bir
ölçekte çizilir. Ölçek, haritalandırılan bölgenin harita üzerinde hangi oranda
küçültüldüğünün bir ifadesidir. 1/2 ölçekli bir haritada resmedilmiş bölgenin
gerçeğin yarısı kadar küçültülerek çizildiği anlaşılır. Logaritmik haritalarda
ise daha farklı olarak sabit bir ölçekten bahsedilemez. Bu haritalarda ölçek
merkezden dışa doğru azalır. Bu da haritanın merkezindeki objelerin daha büyük
ölçekli yani daha detaylı çizildiği anlamına gelir. Devasa alanların çiziminde
logaritmik haritalandırma tekniği tercih edilir.
Budassi’nin evren haritası tahmin
edebileceğiniz gibi merkezine Güneş’i alıyor. Onun çevresinde Dünya’mızla
birlikte Güneş Sistemi’nin diğer gezegenleri sıralanmış. Harita üzerinde Mars
ve Jupiter arasında kalan Asteroit Kuşağı ve Güneş Sisteminin etrafını saran
bir kuyruklu yıldız kümesi olan Oort bulutu da yer alıyor.
Harita merkezinden uzaklaştıkça
Samanyolu Galaksisi’nin sahip olduğu diğer yıldızlara ve daha da ötede başta
bize en yakın galaksi olan Andromeda olmak üzere diğer galaksilere yer
verilmiş. Ölçeğin giderek büyümesiyle en dışta kalan galaksileri karmaşık
kozmik ağın birer parçası olarak ışıldayan iplikçikler halinde görüyoruz. Bu
ışıldayan şeritleri saran ilk halka evrenin en erken elektromanyetik ışıması
olan kozmik mikrodalga arkaplan ışıması. En dıştaki bütün haritayı çevreleyen
gri halka ise kuark – gluon plazması. Kuark - gluon plazması, evreni Büyük
Patlamadan sonraki ilk birkaç mikrosaniyede tümüyle dolduran bir parçacık
çorbası olarak düşünülebilir.
Budassi’nin oluşturduğu harita bilinen
tüm Evren’i tek bir görsele sığdırmayı başarabildiğinden hem bilimsel hem de
sanatsal açıdan önemli bir çalışma olarak görülüyor. Gelecekte gerçekleşmesi
olası olan turistik uzay gezilerinde yanımızda götürmemiz gereken Evren
haritasının ilk taslağı da böylelikle oluşturulmuş oluyor."
Kaynak : Levent Özkarayel
http://www.herkesebilimteknoloji.com/haberler/fizikuzay/tum-evrenin-haritasi-tek-bir-gorselde
Kaynaklar:
- Science Alert - http://www.sciencealert.com/this-is-what-the-entire-universe-looks-like-in-a-single-image
- Science.Mic - http://mic.com/articles/131680/pablo-carlos-budassi-has-created-an-image-of-the-entire-universe-and-it-s-amazing#.ZaVOUZWVK
Kapak Görseli: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e7/Observable_universe_logarithmic_illustration.png